Tutin

Obraćanje ministra dr. Sulejmana Ugljanina na 2. zasedanju Mješovitog komiteta za ekonomsku saradnju Srbije i Turske   Poštovani ministre Nabi Avdži, poštovani učesnici drugog zasedanja Mješovitog komiteta za privrednu saradnju Republike Srbije i Republike Turske, dame i gospodo, velika mi je čast i  izuzetno zadovoljstvo da vas pozdravim u ime Vlade Republike Srbije i u svoje lično ime. Dozvolite mi da se prvo osvrnem na dosadašnju ekonomsku saradnju naše dve zemlje koja, na obostrano zadovoljstvo, ide uzlaznim putem od prvog zasedanaja našeg Komiteta, u septembru 2010. u Beogradu. Tome su nesporno doprinele intezivne razmene poseta i susreta na najvišem nivou u poslednje tri godine. To je pospešilo bilateralne odnose, ali i odnose u regionu pri čemu na umu imam trojne susrete Srbije, Turske i Bosne i Hercegovine. Svakako je veoma bitan bio susret predsednika Nikolića i Gula u Ankari prošlog meseca, ali i susreti na nivou predsednika država i vlada na međunarodnim skupovima i konferencijama. Pozivam dve Vlade, na osnovu ranijeg dogovra, da u što kraćem roku održe sastanak u Beogradu koji će doprinet budućoj još boljoj saradnji.

Zamjenik predsjenika SDA Sandžaka i predsjednik opštine Tutin Šemsudin Kučević sa svojim najbližim saradnicima boravit će u službenoj posjeti Bosni i Hercegovini i zemljama zapadne Evrope od 27. – 31. marta. 2013. godine.  U okviru ovog studijskog putovanja rukovodstvo i predstavnici Opštine Tutin u inostranstvu prezentovat će projekte iz knjige projekata “Izvod iz strategije razvoja opštine Tutin do 2020. godine.” te  je u tom smislu za danas predviđen sastanak sa predsjednikom i rukovodstvom sarajevske općine Hadžići.   Prezentacija projekata iz ove knjige, koju je izradilo Društvo inžinjera i tehničara Tutina, nosi ime “Tutin grad budućnosti” a predviđa uređenje javnih površina, izgradnju novih i rekonstrukciju postojećih školskih objekata, izgradnju vjetroparkova, minihidroelektrana, tržnih centara, hipodroma, sportskih terena, uređenje rječnih korita i izgradnju poslovno stambenih objekata. Planom ove posjete predviđeno je da, pored Sarajeva, prezentacije se održe u Berlinu, Mainzu i Beču.  

U kabinetu ministra u Vladi Srbije dr. Sulejmana Ugljanina danas su u prisustvu ambasadora Republike Slovenije Njegove Ekselencije gospodina Franca Buta, direktor vodovoda Oven Elektro Maribor d.o.o. Miroslav Prešern i predsednik opštine Tutin Šemsudin Kučević potpisali Sporazum o obnovljivim izvorima energije.  Do Sporazuma je došlo na inicijativu ministra Ugljanina koji je u mariborskoj firmi našao strateškog partnera za opštinu Tutin. Predmet i ciljevi Sporazuma su pripremne radnje i stvaranje uslova za iskorišćavanje energetskog potencijala i potencijala prirodnih resursa, pri čemu obe strane izražavaju spremnost i zajednički interes za regionalni razvoj i uključivanje u savremene vidove iskorišćenja potencijala na teritoriji opštine Tutin.  Predstavnici Ovena su izrazili želju za saradnju i sa drugim nerazvijenim opštinama. Ministar Ugljanin je rekao da, kao i uvek, pokušava da kompanijama u Srbiji pronađe strateške partnere i da su svi zainteresovani dobrodošli.

“Posadi drvo – uljepšaj grad” je akcija koju sprovodi sandžačka opština Tutin i kojoj se danas pridružio predsjednik Stranke demokratske akcije Sandžaka i ministar u Vladi Republike Srbije Dr Sulejman Ugljanin.  Prilikom posjete opštini na poziv predsjednika Šemsudina Kučevića, ministar se upoznao sa projektima u Tutinu, jednoj od 46 nerazvijenih opština u Srbiji koje su u nadlježnosti Kancelarije za održivi razvoj nedovoljno razvijenih područja, koju ispred Vlade Srbije vodi ministar Ugljanin.  On je izjavio da se samo upornošću i postavljanjem visokih standarda može pobjediti nerazvijenost opština.  “Ovdje su postavljeni veoma visoki standardi i samo na taj način može da se pobjedi nerazvijenost i zaostalost", rekao je ministar, dodavši da ljudi prvo u svojim glavama moraju da naprave promjene, za šta je Tutin očigledan primer.  Ministar Ugljanin je nakon sastanka sa čelnicima Tutina zasadio drvo i razgovarao sa građanima ove opštine.

Zamjenik Predsjednika SDA Sandžaka i predsjednik opštine Tutin Šemsudin Kučević prisustvovao je jučer u Vladi Republike Srbije svječanoj dodjeli “Sporazuma o međusobnoj saradnji u postupku informisanja domaćih i stranih pravnih ili fizičkih lica zainteresovanih za izdavanje energetske dozvole odnosno saglasnosti”.  Opština Tutin je potpisivanjem ugovora sa Ministarstvom energetike, na čijem čelu je ministarka prof. dr. Zorana Mihajlović, načinila veliki korak u izgradnji mini-hidroelektrana, a samim tim i razvoju ove sandžačke opštine, koja spada u red nerazvijenih.  Predsjednik opštine Tutin, Šemsudin Kučević istakao je da je ovaj sporazum od posebnog značaja za Tutin koji spada u nedovoljno razvijenu opštinu. Ovo je vrlo hrabar korak ministarstva, na čemu je posebno zahvalan, jer bi izgradnja 64 mini- hidroelektrane bila izuzetan doprinos za razvoj ovog područja u svim oblastima. Dodao je da je ova opština zainteresovana i za izgradnju vetrogeneratora snage 80 megavata. Iako je reč o mini- hidroelektranama, to je veliki korak u održivom razvoju nedovoljno razvijenih područja, zaključio je Kučević.  Ministarka Mihajlović je prilikom uručenja sporazuma kazala da će Srbija na osnovu tog javnog poziva u naredne dve godine imati mini hidroelektrana snage oko 100 megavata, koja će proizvoditi 400 gigavata sati struje godišnje. Ona je naglasila da će to omogućiti da Srbija na direktan način dobije 1.000 novih radnih mjesta, ali i nekoliko desetina hiljada radnih mjesta na posredan način kroz pokretanje domaće industrije, građevinarstva i drugih oblasti privrede.  Do sredine juna bi trebalo da bude napravljena lista investitora koji će dobiti dozvole za izgradnju, kazala je Mihajlovićeva i dodala da će nakon toga uslijediti potpisivanje ugovora sa investitorima.

  Šemsudin Kučević, predsjednik opštine Tutin   Prioritet mi je ekonomski razvoj Tutin, Beograd - Za razliku od većine lokalnih sredina u Srbiji, kojima su izbori 6. maja doneli šarolike rezultate, nekad i mučne pregovore i iznenađujuće koalicije, u Tutinu nije bilo neizvesnosti. Ova sandžačka opština bastion je Stranke demokratske akcije Sulejmana Ugljanina, koja godinama suvereno vlada Tutinom.  

Turska razvojna agencija TIKA je juče u Novom Pazaru dodjela sedam ambulantnih vozila za pet sandžačkih opština i grad Novi Pazar. Svječanosti povodom uručivanja ključeva predstavnicima opština, prisustvovao je između ostalih Ambasador Republike Turske u Srbiji Mehmet Kemal Bozaj i predsjednik TIKE Serdar Can.  Jedna od šest opština koja je dobila donaciju TIKE u vidu ambulantnih kola, jeste i opština Tutin, koju je na svječanosti predstavljao Šemsudin Kučević, zamjenik predsjednika SDA Sandžaka i predsjednik opštine Tutin.  Predsjednik opštine Tutin Šemsudin Kučević se zahvalio Turskoj razvojnoj agenciji (TIKA ) na ovako značajnoj donaciji za ovu opštinu.  “Ova donacija je jedna od najvrijednijih iz prostog razloga što smo mi najudaljenija destinacija od Beograda i ostalih važnih kliničkih centara u Srbiji i jako je bitno radi hitnih slučajeva, kojih nažalost ima dosta, da bezbjedno i na vrijeme stignu do njih. Moram naglasiti da je ovo nama jedna od najdražih donacija ”- istakao je Kučević.

Prema informacijama dobijenim od državnog sekretara Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Senada Mahmutovića, opštinama iz naše regije obezbjeđen je novac za uređenje seoskih puteva.  Opštinama Tutin, Sjenica i Priboj ovo ministarstvo je odobrilo ukupno 40 miliona dinara za uređenje i revitalizaciju seoskih i poljskih puteva. Opštinama Tutin i Sjenica odobreno je po 14 miliona dinara, dok je za Priboj predvidjeno 12 miliona dinara.  Osnovni cilj uređenja i revitalizacije seoskih i poljskih puteva je bezbjedniji, lakši i efikasniji transport poljoprivrednika, a posebno njihovih proizvoda. Na ovaj način će se steći uslovi za poboljšanje života i rada na selu, što je jedan od osnovnih ciljeva ovog ministarstva i državnog sekretara Senada Mahmutovića.  Uređenje seoskih i poljskih puteva je važan segment ruralnog razvoja kojim se omogućava očuvanje i unapredjenje poljoprivredne proizvodnje.

U okviru finansijske podške izgradnji i rekonstrukciji objekata za snabdevanje vodom za piće i sanitarno-higijenske potrebe kao i objekata za sakupljanje, odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda, Direkcija za vode Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede obezbjedila je sandžačkim opštinama Tutin, Nova Varoš i Sjenica ukupno 29 miliona dinara.  Radovi na izgradnji kolektora otpadnih voda u Tutinu sufinansiraće se u iznosu od 7,5 miliona dinara, na Zlataru i Novoj Varoši sa 6,5 miliona dinara, dok će se radovi na rekonstrukciji potisnog cevovoda za snabdevanje vodom u Sjenici sufinansirati u iznosu od 15 miliona dinara.  Kako je odgovarajuća projektno-tehnička dokumentacija neophodna radi dalje modernizacije i ulaganja u sisteme vodosnabdevanja i prečišćavanja otpadnih voda, za te namene obezbjeđena su sredstva od 4,5 miliona dinara opštini Tutin 1,75 miliona i Sjenici 2,75 miliona.  Povodom realizacije navedenih investicionih radova na projektima koji su u toku, državni sekretar resornog Ministarstva Senad Mahmutović, izrazio je pohvalu na račun rukovodstva ove tri opštine.  „Napori koji se ulažu na polju modernizacije i unaprijeđenja komunalnih usluga su od velikog značaja za stanovnike ovih opština, tako da očekujem da će se saradnja, u cilju opšte dobrobiti građana, nastaviti i u narednom periodu“, istakao je Mahmutović.

Državni sekretari Senad Mahmutović i Muhedin Fijuljanin, koji su na prijedlog SDA Sandžaka imenovani na ove državne funkcije, aktivno doprinose razvoju i poboljšanju uslova života u Sandžaku.  Oni su za kratko vrijeme postigli odlične rezultate u svojim resorima, pa izdvajamo odredjeni broj njihovih projekata od velikog značaja za sandžačke opštine.  Senad Mahmutović, državni sekretar u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede doprinijo je implementaciji nekoliko značajnih projekata na području Sandžaka. U okviru finansijske podrške izgradnji i rekonstrukciji objekata za snabdjevanje vodom za piće i prečišćavanja otpadnih voda, direkcija njegovog ministarstva obezbjedila je Tutinu, Novoj Varoš i Sjenici ukupno 29 miliona dinara.  Takođe, Opštinama Tutin, Sjenica i Priboj, Ministarstvo u kojem je Mahmutović sekretar odobrilo je ukupno 40 miliona dinara za uređenje i revitalizaciju seoskih i poljskih puteva, što će puno pomoći u poboljšanju života u selima a posebno u cilju lakšeg plasiranja njihovih prizvoda tržištu.  10. Sajam poljoprivrede u Sjenici, ove godine je doprineo boljem plasmanu proizvoda sa pešterske visoravni, promociji tradicije i naše regije. U saradnji sa Opštinom Sjenica, Ministarstvo gospodina Mahmutovića je bilo pokrovitelj i ove značajne manifestacije.  Muhedin Fijuljanin, državni sekretar u Ministarstvu prosvjete, nauke i tehnološkog razvoja bio je inicijator i svojim zalaganjem unaprijedio razvoj školskog sistema u Sandžaku.  Ono što najpre treba istaći jeste činjenica da je Ministarstvo donijelo Plan udžbenika na bosanskom jeziku, usvojeni su nastavni planovi i programi za nastavu na Bosanskom jeziku i time je pravno zaokružen i završen institucionalni okvir za uvođenje nastave na Bosanskom jeziku za pripadnike bošnjačke nacionalne zajednice u Republici Srbiji, koja će startovati 1. septembra 2013. godine.  U cilju poboljšanja higijensko - sanitarnih uslova za učenike, odnosno obezbjeđenje kvalitetnijih uslova boravka djece i učenika u školskim ustanovama, učenici 10 osnovnih i srednjih škola na području Opštine Sjenica dobiće rekonstruisane sanitarne čvorove.  Građani Sandžaka ističu da konkretni rezultati državnih sekratara SDA Sandžaka imaju veliki doprinos u razvoju našeg kraja, a da briga ovih ministarstava predstavlja veliku satisfakciju za dalja ulaganja na ovim prostorima.

Poštovani kopredsedavajući ministre Bulif, cenjeni članovi delegacija Republike Srbije i Kraljevine Maroko, predstavnici medija, dame i gospodo, izuzetno mi je zadovoljstvo da vas sve pozdravim u ime Vlade Republike Srbije i svoje lično ime i poželim vam najsrdačniju dobrodošlicu u Beograd. Posebno mi je drago što se Mešoviti komitet napokon, posle 30 godina, održava i što sam siguran da će naš rad u ova dva dana značajno unaprediti odnose naših dveju zemalja. Politički odnosi između Srbije i Maroka su prijateljski i neopterećeni problemima koji često muče države u bilaterlnim odnosima. Naša ekonomska saradnja, koja ovog trenutka nije onakva kakvu bismo želeli i vi i mi, ipak kreće uzlaznom putanjom. Zato sam siguran da je ovo zasedanje Mešovitog komiteta veoma značajano na bilateralnom planu, jer će nam pružiti priliku da objektivno sagledamo dosadšnje rezultate razvoja ekonomske saradnje i perspektive i mogućnosti unapređenja te saradnje u raznim oblastima. Zato očekujem da će razvoju i stabilnosti ukupnih međusobnih ekonomskih odnosa u velikoj meri doprineti upotpunjena ugovorno-pravna regulativa i da je veoma značajno što će na ovom zasedanju Mešovitog komiteta biti potpisana četiri sporazuma: o osnivanju Mešovite komisije za trgovinu, ekonomsku i naučno-tehničku saradnju; o uzajamnom podsticanju i zaštiti ulaganja; o izbegavanju dvostrukog oporezivanja; o saradnji u oblasti veterine.  Ovi sporazumi će, uz Trgovinski sporazum, koji je potpsan jula 2005. godine, pored doprinosa kvalitetu ukupnih odnosa u regulisanju različitih oblasti saradnje, obezbediti i veću pravnu sigurnost u poslovnim kontaktima privrednika naših zemalja. Nesumnjivo je da je podizanje ekonomske saradnje između Srbije i Maroka u obostranom interesu, pre svega zbog regionalne pripadnosti, blizine tržišta i komplementarnosti naših privreda. Tome svakako doprinose potpisani sporazumi o slobodnoj trgovini. Prioritet Srbije je da stvori osnov daljeg razvoja reformama u zemlji i zaključivanjem međunarodnih sporazuma u oblasti ekonomske saradnje. S tim ciljem potpisani su sporazumi o slobodnoj trgovini sa Evropskom Unijom, Carinskom unijom Ruske Federacije, Belorusije i Kazahstana, članicama CEFTA, zemljama EFTE i Turskom. Od posebnog je značaja pristupanje Srbije Svetskoj trgovinskoj organizaciji koje se privodi kraju. Veliki pomak načinjen je i na putu evropskih integracija. Uvedena je vizna liberalizacija za građane Srbije, zemlja je dobila status kandidata i očekujemo datum za početak pregovora o pristupanju Evropskoj Uniji. Zemlje Evropske Unije čine oko 60 odsto ukupne razmene Srbije sa svetom, a čak 80 odsto stranih investicija dolazi iz zemalja-članica. No, iako nam je Evropska Unija glavni ekonomski partner, nama su podjednako važna tržišta Ruske Federacije,  zemalja BRIKS-a, Bliskog Istoka i Afrike. Upravo tu vidimo značajne mogućnosti za saradnju sa Marokom. Bilateralna ekonomska saradnja nije razvijena, sem robne razmene, ali zaostaje za tradicionalno veoma dobrim političkim odnosima. Naš je zadatak da ovakvim susretima učinimo što više da se ta saradnja unapredi i ovo zasedanje je početak puta ka realizaciji tog cilja. Privreda u Srbiji ima značajne komparativne prednosti i pogodnosti za plasman kapitala drugih zemalja, a velike prednosti pružaju već spomenuti sporazumi o slobodnoj trgovini sa velikim brojem zemalja  koji Srbiji omogućuju pristup tržištu od više od 800 miliona stanovnika, a stranim investitorima, koji imaju proizvodnju ovde, omogućeno je da koriste sve prednosti koje trgovinska liberalizacija sa tim zemljama pruža.  To se, pre svega, odnosi na ulaganja u prehrambenu industriju, proizvodnju saobraćajnih sredstava,  industriju informaciono-komunikacijskih tehnologija, metalski kompleks i farmaceutsku industriju, koje je Srbija strateškim dokumentima opredelila kao prioritet i svoju razvojnu šansu. Naša zemlja je istovremeno fokusirana i na realizaciju velikih infrastrukturnih projekata kao što su izgradnja auto-puteva, železničkih saobraćajnica, mostova, energetskih postrojenja — termo i hidro centrala —  i, takođe, veću eksploataciju obnovljivih izvora energije. U toj oblasti očekujemo od stranih investitora da nađu svoj interes i učestvuju u tim projektima ili finansiranjem ili zajedničkim ulaganjem. Moje zadovoljstvo ovim zasedanjem je upotpunjeno činjenicom da će se osim državnih delegacija, sresti i privrednici. Iako zbog nešto manjeg broja privrednika iz Maroka neće biti prilike za organizovanje Poslovnog foruma u našoj Privrednoj komori,  oni koji su uspeli da dođu nastaviće razgovore sa kolegama iz Srbije. Ti razgovori i oni koji će, siguran sam, uslediti, bez sumnje će doprineti da se sledeći podaci o ekonomskoj saradnji promene na bolje na obostranu korist i zadovoljstvo. Samo kratko da vas podsetim da od 2004. godine, Srbija beleži stalni deficit u razmeni sa Marokom. U 2012. godini ostvarena je razmena od  9,5 miliona američkih dolara,  od čega je izvoz bio 1,6 miliona, a uvoz 7,9 miliona dolara. U strukturi našeg izvoza u Maroko bili su zastupljeni hartija i karton, premazani, impregnirani ili prekriveni plastičnim masama, pločne vlaknatice, spoljne gume za građevinska ili industrijska vozila, obrađeno bukovo i hrastovo drvo, konstrukcije i delovi konstrukcija i tako dalje. Iz Maroka smo uvozili automobile, smrznute jagode, skuše, konrevisanu ribu, odeću i drugo.  U toj skromnoj razmeni ima puno prostora za veću saradnju. Maroko ulaže znatna sredstva u infrastrukturne projekte poput izgradnje brana, železničke mreže i modernizaciju pruga, izgradnju luka, aerodroma, turističkih objekata, železara, stanova, škola, tunela, kao i elektrifikaciju seoskih područja. Interes Srbije je u realizaciji takvih investicionih projekata,  u izvozu naših proizvoda ili izvođenjem radova u oblasti poljoprivrede, vodoprivrede, građevinarstva, infrastrukture i novih tehnologija. U sve to firme iz Srbije bi mogle da se uključe samostalno ili u kombinaciji sa stranim partnerima. Kao što znate, ja sam ispred Vlade Srbije zadužen za Kancelariju za održivi razvoj nedovoljno razvijenih područja, koja brine o 46 opština sa oko milion stanovnika i interes cele države, Kancelarije i moj lično je da svaka strana investicija bar delimično dođe i u te najnerazvijene krajeve, pa ću sad pomenuti i neke od tih projekata.   Mogućnosti zajedničkih ulaganja, dakle, postoje u industrijskim granama, u proizvodnji transportnih sredstava – traktora i priključnih mašina – automobilskih delova i delova za autobuse u saradnji sa Fabrikom automobila u Priboju, u tekstilnoj industriji – projekti za Tekstilni kombinat „Raška“ u Novom Pazaru, kao i u fabriku „Krupanjka“ u Krupnju, zatim u drvnu i industriju nameštaja u opštinama Kuršumlija, Petrovac na Mlavi, Bujanovac, Knjaževac, Tutin, Novi Pazar i Vranje. I tu nije kraj. Saradnja je dalje moguća u oblastima poljoprivrede i veterinarstva sa institutima u Novom Sadu, Zemun Polju, Smederevskoj Palanci i Čačku, s obzirom da Srbija izvozi značajne količine žitarica, pa bi ovakva trgovinska razmena mogla da se u značajnom obimu uspostavi i sa Marokom. U oblasti međunarodnog saobraćaja, bilo bi dobro razmotriti mogućnost novog sporazuma o vazdušnom saobraćaju, kao i otvaranje redovnog javnog avio-prevoza na linijama između naše dve zemlje. U energetici, Srbija može da ponudi konsultantske usluge u domenu cevovodnog transporta nafte i naftnih derivata, skladištenja i nadzora prilikom izgradnje naftovoda i produktovoda, a našu zemlju bi svakako interesovala finansijska podrška razvojnim projektima izgradnje naftnih rezervoara i produktovoda u Srbiji. Oblast zdravstva je sledeća mogućnost za koju je naša zemlja zainteresovana i to za uspostavljanje i razvijanje saradnje u proizvodnji i prometu lekova i mediciniskih sredstava, medicinske edukacije i obuke zdravstvenih radnika, kao i razmene iskustava i stručnjaka. U oblasti vojne saradnje, Srbija, osim namenske proizvodnje, može da ponudi školovanje pilota i drugih vojnih zanimanja, a Vojno-medicinska akademija, vrhunska zdravstvena ustanova u regionu sa iskustvom koje retko koja druga ima, može da bude poligon za obuku medicinskog osoblja. Na kraju, još jednom bih istakao da naše dve zemlje nemaju otvorena pitanja ili prepreka za razvoj svih, pre svega, ekonomskih odnosa. Naš interes je da povratimo i ojačamo svoj tradicionalno dobar ugled u afričkim i arapskim zemljama, izgrađen još u vreme bivše Jugoslavije, što mislimo da ćemo puno lakše uspeti podižući nivo saradnje sa Marokom kao značajnim faktorom regionalnog i afričkog razvoja. Otvoreni smo, zato, za sve predloge sa marokanske strane koje bismo voleli da čujemo za vreme ovog zasedanja, a nadam se i u budućnosti, jer samo kad se obe strane na licu mesta, sa potencijalnim partnerima uvere u međusobne mogućnosti, saradnja može biti unapređena. Na kraju, još jednom vas sve srdačno pozdravljam, želim uspeh u radu ekspertskim grupama koji počinje nakon ove plenarne sednice i nadam se da ćemo u budućnosti češće i još uspešnije sarađivati na dobrobit naših prijateljskih zemalja. Hvala vam na pažnji i srećan rad.